Loty widokowe

Aeroklub Zakopiański

zdjęcia ze zbiorów prywatnych Wojtka Wojasa - www.fotograf.zakopane.pl zdjęcia ze zbiorów prywatnych Wojtka Wojasa - www.fotograf.zakopane.pl zdjęcia ze zbiorów prywatnych Wojtka Wojasa - www.fotograf.zakopane.pl Start szybowca szkolnego Komar na tle Giewontu - Aeroklub Zakopiański zdjęcia ze zbiorów prywatnych Wojtka Wojasa - www.fotograf.zakopane.pl
zdjęcia ze zbiorów prywatnych Wojtka Wojasa - www.fotograf.zakopane.pl
Aeroklub Zakopiański - oddział Aeroklubu Krakowskiego, działający przed wojną w Zakopanem. Pierwszy aeroklub na podhalu. Loty wykonywano min. z Furmanowej. Jego historia nie jest szerzej znana i wymaga zbadania.

Z inicjatywy nielicznej grupki entuzjastów lotnictwa pośród których znaleźli się znani narciarze i taternicy jak Bronisław Czech, Kazimierz Schiele, Mieczysław Kowalski i Mieczysław Lewandowski powstaje w Zakopanem w 1932 roku koło szybowcowe. Ich działania mające na celu popularyzowanie lotnictwa na Podhalu szybko znajdują zwolenników i w bardzo krótkim czasie Koło zrzesza blisko 200 członków.W całej Polsce powstają Aerokluby Regionalne. W 1933 roku Aeroklub taki zawiązuje się w Zakopanem, jako filia Aeroklubu Krakowskiego w Krakowie. Utworzone stowarzyszenie przyjęło nazwę "Aeroklub Zakopiański", Oddział Aeroklubu Krakowskiego, afiliowany do Aeroklubu Krakowskiego w Krakowie, w skrócie AZ. Stowarzyszenie rozciąga swą działalność na obszar powiatu Nowotarskiego, Tatr, Spisza i Orawy.Siedzibą Władz Aeroklubu Zakopiańskiego jest miasto Zakopane. Stowarzyszenie posiada własną pieczęć, sztandar, flagę, godło i odznaki ustalone w porozumieniu z Zarządem Aeroklubu Krakowskiego. Wydana zostaje odznaka aeroklubowa - jest to stylizowana spinka górali podhalańskich /parzenica/ z biało-czerwoną szachownicą pośrodku.W październiku 1936 r. odbywają się w Zakopanem pierwsze doświadczalne loty szybowcowe. Zakopiański Harcerski Pluton Szybowcowy, wchodzący w skład Eskadry Harcerskiej przy Aeroklubie Krakowskim, uzyskał trzy szybowce szkolne – 2. Salamandry i Wronę. Na Furmanowej i Gubałówce - po ukończeniu uprzednio przeszkolenia na szybowisku w Bezmiechowej i Ustianowej - loty wykonywali instruktorzy: Tadeusz Derengowski, Mieczysław Kowalski, Kazimierz Schiele. Przed rozpoczęciem sezonu zimowego w 1937 r., odbyła się w Zakopanem piękna impreza, w której brał udział Bronisław Czech. Jako entuzjasta szybownictwa miał wreszcie okazję zademonstrować wysoką klasę pilotażu i udowodnić, że teren Zakopanego doskonale nadaje się do uprawiania na szerszą skalę tej dyscypliny sportu. W końcu października i na początku listopada harcerski pluton szybowcowy im. mjr. pil. Idzikowskiego zorganizował tu pierwsze loty szybowców. Zaczęto je na razie tylko na stokach Gubałówki, na Furmanowej /powyżej sanatorium nauczycielskiego/ z wysokości 1000 metrów n.p.m. Pierwsze loty wykazały duże walory terenu zakopiańskiego dla tego sportu (do 1926 r. szybownictwo wykorzystywało do lotów tylko prądy zboczowe – związane z terenem górskim). Piloci z łatwością osiągnęli przy zupełnie bezwietrznej pogodzie wysokość powyżej 200 metrów ponad poziom startu, utrzymując się długi czas w powietrzu. Na początku roku przyszłego zamierzano przystąpić do systematycznego szkolenia młodzieży zrzeszonej w kołach i organizacjach sportowych czy szkolnych. W 1938 roku przeszkolono do kat. B w Bodzowie 12. pilotów, w Tęgoborzy do kat. C 5-ciu pilotów w pilotażu, a za samolotem 4-ch. Aeroklub Zakopiański borykał się z trudnościami takimi jak brak lądowiska i hangaru, którego budowę zaplanowano na rok przyszły. 28 maja 1939 r. odbyło się Walne Zebranie członków Aeroklubu Zakopiańskiego na którym złożono sprawozdanie z działalności za ostatnią kadencję – Aeroklub w Zakopanem liczył 470. członków, eskadra zaś harcerska im. Żwirki i Wigury 42. pilotów, wśród nich: 13. szybowcowych kat. C i 26. szybowników kat. B., oraz 2. instruktorów. Aeroklub Zakopiański nadał uchwałą walnego zebrania członkostwo honorowe wicewojewodzie dr Piotrowi Małaszyńskiemu i gen. pil. Władysławowi Kalkusowi. Nakładem Zakładów Graficznych Litodruk w Krakowie ukazał się Statut Aeroklubu Zakopiańskiego, zatwierdzony jako Oddział Aeroklubu Krakowskiego, afiliowany do niego, decyzją Zarządu Aeroklubu Krakowskiego z dnia 14 marca 1939 r. wydaną na podstawie art. 21 prawa o stowarzyszeniach z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.R.P. Nr 94 poz. 803) i § 2 Statutu Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej Aeroklubów Regionalnych, oraz Klubów do nich afiliowanych w zakresie ich działalności sportowo-lotniczej. Statut został zgłoszony do Starostwa Powiatowego w Nowym Targu dnia 14.04.1939 r. L. dz. 39/39.

fragment pracy dyplomowej, pt"Szybownictwo na Podhalu w latach 1923-2009" - autor Jakub Świst

opr. Robert Koprowski
 
Jeśli posiadasz informacje lub zdjęcia, które pozwolą lepiej poznać historię Aeroklubu Zakopiańskiego proszę o kontakt